Objawy rwy kulszowej, czy to kręgosłup? Nie koniecznie


Co sprawia, że to właśnie dysfunkcja mięśnia gruszkowatego powoduje objawy rwy kulszowej? 

Mięsień gruszkowaty leży bardzo głęboko w okolicy stawu biodrowego a na nim leży mięsień pośladkowy wielki, co za tym idzie, nie jest powierzchownym mięśniem w żadnym obszarze i trudno do niego dotrzeć bezpośrednio. Łatwiej poczuć go u osoby, która ma pośladek hipotoniczny, wychudnięty i prowadzi przeważnie siedzący tryb życia. Jeżeli pacjentem jest młoda osoba z dużym napięciem mięśnia i rozbudowanym pośladkiem to trzeba pokonać bardzo grubą tkankę mięśniową zęby dotrzeć do niego i go poczuć. Przyczep początkowy znajduje się na przedniej lub bocznej powierzchni kości krzyżowej i dalej zwężając się, biegnie w stronę kości udowej. Pełni on funkcję rotatora zewnętrznego oraz słabego odwodziciela i zginacza stawu biodrowego.

Powodem tego stanu rzeczy jest jego położenie. Mięsień gruszkowaty jest bliskim sąsiadem nerwu kulszowego, który w zależności od ukształtowania anatomicznego znajduje się zaraz za brzuścem mięśnia gruszkowatego, w niektórych przypadkach nawet poprzecznie go przebija. Ułożenie tych dwóch struktur połączone z nadmiernym napięciem rotatorów zewnętrznych biodra sprzyja zgniataniu nerwu kulszowego. To z kolei objawia się niemal identycznymi objawami bólowymi jak przy rwie kulszowej, której powodem są uszkodzenia krążka międzykręgowego i uciskiem na  otaczające go struktury tkanek nerwowych.


Jakich dolegliwości może spodziewać się osoba z przykurczonym mięśniem gruszkowatym? 

Objawami najczęstszymi jest wyrazisty ból dokładnie w miejscu, w którym przebiega ten mięsień (ból pośladka) bądź odczujecie nieprzyjemnego promieniowania bólu w dół kończyny dolnej — mięsień  dwugłowy, i ciągnąć się niejednokrotnie po łydkę aż do stopy. Odczucie to towarzyszy praktycznie bez przerwy i potrafi być naprawdę uciążliwe. Mogą również wystąpić takie objawy jak zaburzenia chodu, utrudnienia podczas wchodzenia po schodach lub ograniczenie rotacji stawu biodrowego i pogorszenie stabilizacji miednicy.

Długotrwałe siedzenie (w biurze, samochodzie czy na kanapie) w znacznym stopniu przyczynia się do powstania zespołu mięśnia gruszkowatego. Kilka godzin dziennie takiego funkcjonowania może doprowadzić do skrócenia zginaczy stawu biodrowego i osłabienia mięśni pośladkowych. W jakich przypadkach jeszcze? Na pewno u osób aktywnych, np. biegaczy („kontuzja biegacza”), czy osób uprawiających sporty siłowe skutkiem  nierównowagi mięśniowej, złego zakresu długości mięśni bądź powielania stereotypów ruchowych. Czynników wpływających na ten stan rzeczy może być jeszcze więcej — Osłabione  rotatory zewnętrzne, odwodziciele, skrócone prostowniki stawu biodrowego, czy utrudniający ich pracę przywodziciele nawet rotacja wewnętrzna kolan może doprowadzić do zwiększonego napięcia mięśnia gruszkowatego. Możemy jeszcze dołożyć do tej długiej listy:

- Brak stretchingu zwłaszcza po treningu,
- Słabe mięśnie głębokie stabilizujące miednicę i kręgosłup lędźwiowy,
- Brak dbałości o odpowiednią siłę strategicznych grup mięśniowych (równowagę mięśniową).

To wtedy całe obciążenie bierze na siebie mięsień gruszkowaty, który poprzez zwiększone napięcie zaczyna uciskać nerw kulszowy. 


W jaki sposób przebiega leczenie?

Powinniśmy przede wszystkim zacząć od postawienia trafnej diagnozy, tylko doświadczeni fizjoterapeuci lub ortopedzi potrafią odróżnić problemy mięśnia gruszkowatego od innych dysfunkcji, takich jak np. dyskopatia. Badanie takie powinno być rozszerzone o wnikliwą rozmowę z pacjentem oraz diagnostykę np. rezonans magnetyczny.

Jeżeli faktycznie jest to zespół mięśnia gruszkowatego to leczenie objawów może być dość szybkie, wystarczy po prostu odwrócić cały zły ciąg przyczynowo – skutkowy eliminując za pomocą odpowiednich ćwiczeń dysfunkcję i bolesności tkanki. Jeżeli należysz do grupy osób o siedzącym trybie życia, to z pewnością będzie to wymagało możliwie najczęściej zmiany pozycji, kontroli prawidłowego siedzenia i robieniu przerw od pozycji siedzącej.  Grupie osób aktywnych z pewnością będzie potrzebna wnikliwa analiza planu treningowego i sposobu wykonywania ćwiczeń bowiem łatwo pominąć wspomnianą wyżej strategiczną grupę mięśni zapewniającą równowagę mięśniową. W obu przypadkach ogromne znaczenie będą miały ćwiczenia nastawione na eliminację ucisku mięśnia gruszkowatego na nerw kulszowy oraz usunięcie stanu zapalnego poprzez rozluźnienie, rozciągnięcie i wzmocnienie mięśni. Do tego włączyć można ćwiczenia wyrównujące stereotypy ruchowe (ćwiczenia czucia głębokiego i stabilizacji). Większość z nich powodzeniem możemy wykonywać sami po odpowiednim przeszkoleniu przez terapeutę wykonywać je samodzielnie w domu lub na siłowni.


Pozostałe formy leczenia to: 
- zabiegi fizykalne (elektroterapia, ultradźwięki, laseroterapia, pole magnetyczne itd.),
- terapia manualna — masaż  głęboki, relaksacja, praca na powięzi


Oto kilka przykładowych ćwiczeń



1. Połóż się na plecach i zegnij kolano nogi, której mięsień ma być rozciągnięty. Można pomóc sobie przeciwstawną ręką podciągnąć kolano i przełożyć je na bok tak jak to pokazano na zdjęciu powyżej. Postaraj się w miarę możliwości, utrzymać plecy i barki równolegle do podłoża tak by nie odrywały się od niego. Powinniście poczuć napięcie mięśni znajdujących się w biodrach i pośladkach. Przytrzymaj pozycję przynajmniej przez 30 sekund, powtórz 3 do 5 razy. Zaleca się wykonanie tego ćwiczenia 3 razy dziennie.



2. Połóż się na plecach, zegnij lewą nogę, a prawą załóż sobie na kolano. Przeciwstawną ręką przyciągamy prawe kolano do lewego barku i utrzymujemy tę pozycję przez 30 sekund, powtórz 3 do 5 razy. Zaleca się wykonanie tego ćwiczenia 3 razy dziennie.



3. Kolejne ćwiczenie możemy wykonać na podłodze lub stojąc z nogą ułożoną np. na stole. Zegnij nogę w kolanie i zrotuj ją w bok, jeśli to możliwe pod kątem 45 stopnii.  Samo ułożenie ciała w tej pozycji powinno sprawić, że od razu poczujesz rozciąganie mięśni. Jeśli jest to możliwe, pochyl się do przodu, oprzyj na łokciach lub wyciągnij ręce do przodu, tak by ułożyć tułów równolegle do podłoża. 


4. Użyj piłeczki do masaży typu lacrosse bądź wałka do rozciągania Foam Roller. Nogę, po której stronie ma zostać rozciągnięty mięsień gruszkowaty, połóż na kolanie i roluj lub znajdź punkt, w którym czujesz największy ból (utrzymuj ból na poziomie 7-8 w skali od 1 do 10) zatrzymaj się i poczekaj 1-2min aż mięsień się rozluźni.

Share this:

O AUTORZE

Na odzień staramy się wspierać swych pacjentów fachową wiedzą i poradą w rozwiązywaniu trudnych i skomplikowanych przypadków związanych z dolegliwościami kręgosłupa. Wykorzystujemy najnowsze osiągnięcia w Świecie medycyny do niesienia skutecznej pomocy w codziennej rehabilitacji.

1 komentarze:

  1. Właśnie to nie jest powiedziane i ciężko diagnozować się na własną rękę. Właściwie nie powinno się tego w ogóle robić. Podstawą jest udanie się do lekarza specjalisty i jeśli chodzi o rejon warszawski to z mojej strony polecam szpital https://kregoslup.carolina.pl/

    OdpowiedzUsuń