O stenozie kanału kręgowego mówimy wówczas, kiedy z przyczyn stopniowego rozwoju zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa dochodzi do zwężenia kanału kręgowego. Przyczyną tego stanu jest przemieszczenie elementów kostnych i miękkich do światła kanału. Zwykle te dwa elementy biorą w tym udział jednocześnie, ale nie zawsze. Jak każda z chorób zwyrodnieniowych stenoza objawia się u osób po 40-tce i w wieku podeszłym.
Aby dokładnie zrozumieć zagadnienie stenozy kręgosłupa przydatne będą informacje dotyczące podstawowych pojęć z zakresu anatomii kręgosłupa o których pisaliśmy w naszym wcześniejszym artykule Podstawowa wiedza na temat budowy kręgosłupa, oraz tutaj.
Szyjna część kręgosłupa składa się z siedmiu kręgów łączących klatkę piersiową z czaszką. Tylna część każdego kręgu o kształcie łuku tworzy wraz z trzonem zamknięty pierścień. Pierścienie położone jeden nad drugim formują w ten sposób giętką klatkę, którą nazywamy kanałem kręgowym. Wewnątrz tego kanału znajduje się zespół struktur nerwowych (rdzeń kręgowy) zapewniający przewodzenie wszystkich bodźców ruchowych i czuciowych między korą mózgową a mięśniami. W odcinku szyjnym kręgosłupa znajdują się również dwa dodatkowe wąskie kanały biegnące po bokach kanału kręgowego, w których znajdują się tętnice zapewniające dopływ krwi do tylnej części mózgowia.
Najdelikatniejszymi elementami kręgosłupa są krążki międzykręgowe i to one w pierwszej kolejności stanowią przyczynę procesu zwyrodnienia prowadzącego do stenozy. Krążki to tzw. dyski znajdujące się między trzonami sąsiadujących kręgów. Składają się one z 3 elementów: jądra miażdżystego - półpłynnej substancji oraz pierścienia włóknistego i blaszek granicznych tworzących główne połączenie dysku z trzonami kręgów. Poszczególny dysk spełnia rolę elastycznej poduszki, której zadaniem jest rozpychanie trzonów kręgowych.
Z upływem lat gdy proces degeneracyjny przybiera na sile, dyski z powodu utraty wody stają się coraz mniej elastyczne, spłaszczają się rozpoczynając proces zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.
Dochodzi do zachwiania równowagi biomechanicznej kręgosłupa i stopniowego przeciążania jego struktur. Przerostowi ulegają więzadła pełniące rolę ochroną dla rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych lub stawy międzywyrostkowe (zawężenie kanału boczne i tylne), które związane są anatomicznie z kanałem kręgowym. Na końcu zmian zwyrodnieniowych powstają osteofity, czyli przerośnięte fragmenty kości, które mogą doprowadzać do ucisku na struktury kanału kręgowego.
Objawy stenozy szyjnej
Stenoza w odcinku szyjnym kręgosłupa objawia się przeważnie bólem okolicy karku, zawrotami głowy lub rwą barkową na zaburzeniach czucia kończyn górnych kończąc.
Jeżeli chodzi o rozpoznanie stenozy rezonans magnetyczny MRI będzie najbardziej dokładny, bowiem badanie obrazowe RTG przy przeroście tkanek miękkich nie jest już tak dokładne.
Leczenie
W zależności jak wielki ma postęp choroba zwyrodnieniowa zaleca się tzw. leczenie zachowawcze polegające na fizjoterapii, regularnego wykonywania odpowiednich ćwiczeń - szczególnie w początkowej, mniej zaawansowanej fazie choroby. Wskazaniem do leczenia operacyjnego są ostre dolegliwości bólowe będące przyczyną zaawansowanej spondylozy powodującej dodatkowo zaburzenia czucia lub sprawności ruchowej. Leczenie chirurgiczne polega na usunięciu przerośniętych struktur kanału kręgowego. Celem zabiegu może być usunięcie osteofitów, nadmiaru więzadła żółtego bądź torebki stawów międzywyrostkowych. W niektórych przypadkach może zaistnieć potrzeba stabilizacji z użyciem śrub przeznasadowych i implantów międzytrzonowych.
